วิตามินบี (Vitamin B) คืออะไร
วิตามินบี คือ สารอาหารที่ร่างกายต้องการจากอาหาร เพื่อรักษาระดับการทำงานของเซลล์ในร่างกายให้คงที่ วิตามินบี ละลายได้ในน้ำ และไม่สามารถถูกเก็บสะสมไว้ในร่างกายได้นาน จึงจำเป็นต้องได้รับทุกวัน เพื่อให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย วิตามินบี มีหลากหลายชนิด ซึ่งวิตามินบีแต่ละชนิดจะช่วยในการทำงานของร่างกายที่แตกต่างกันออกไป โดยกลุ่มของวิตามินบีหลายชนิดนี้จะถูกเรียกรวมกันว่า วิตามินบีรวม
วิตามินบีรวม (Vitamin B Complex) มีอะไรบ้าง
วิตามินบี 1 (ไธอะมีน)
ช่วยเร่งการเผาผลาญสารอาหาร เป็นโคเอนไซม์ (Coenzyme) ช่วยเร่งกระบวนการนำออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ช่วยให้ระบบประสาทและกล้ามเนื้อทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
วิตามินบี 2 (ไรโบฟลาวิน)
ทำหน้าที่เป็นโคเอนไซม์ช่วยการเผาผลาญ ช่วยเสริมสุขภาพของผิวหนัง ช่วยบำรุงระบบประสาท ช่วยบำรุงสายตา ช่วยให้เม็ดเลือดแดงคงสภาพดี ช่วยในกระบวนการใช้ออกซิเจน ทำให้การหายใจระดับเซลล์ดีขึ้น
วิตามินบี 3 (ไนอะซิน)
ช่วยบำรุงสมองและระบบประสาท ช่วยเสริมสุขภาพของผิวหนัง ลิ้น และเนื้อเยื่อของระบบย่อยอาหาร จำเป็นสำหรับการสังเคราะห์ฮอร์โมนเพศ ช่วยลดระดับโคเลสเตอรอลในเลือด
วิตามินบี 5 (แพนโทธีนิค แอซิด)
เป็นส่วนประกอบของโคเอนไซม์เอ ช่วยกระตุ้นให้ผลิตฮอร์โมนสำคัญต่างๆ ช่วยกระตุ้นการผลัดเซลล์ผิวหนัง ช่วยปกป้องเซลล์จากการถูกทำลายโดยรังสียูวี รักษาความสมดุลของของเหลวในเนื้อเยื่อ ช่วยร่างกายดูดซึมและนำวิตามินบี 2 ไปใช้ให้เกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพ
วิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน)
เป็นส่วนประกอบของโคเอนไซม์ในการเร่งการเผาผลาญคาร์โบไฮเดรต ไขมัน และโปรตีน ช่วยสร้างสารสื่อประสาท ช่วยควบคุมการทำงานของสมองและเนื้อเยื่อ และการแสดงพฤติกรรมต่างๆ ช่วยในการสร้างกรดอะมิโนที่ไม่จำเป็นต่อร่างกาย ช่วยในการสังเคราะห์และควบคุมการปฏิบัติหน้าที่ของสารพันธุกรรมดีเอ็นเอ (DNA) และอาร์เอ็นเอ (RNA)
วิตามินบี 7 (ไบโอติน)
ช่วยในการป้องกันการอักเสบที่ผิวหนัง ป้องกันผมร่วงและเสริมสร้างระบบประสาท จำเป็นต่อกระบวนการเผาผลาญในเซลล์ ช่วยเสริมความแข็งแรงผิว ช่วยเสริมความแข็งแรงของรากผม ช่วยให้เส้นผมงอกเร็วขึ้น ลดหนังศีรษะเป็นสะเก็ด
วิตามินบี 9 (กรดโฟลิก)
ช่วยการผลิตน้ำดีในการย่อยไขมัน ช่วยเพิ่มการดูดซึมไขมัน ช่วยเผาผลาญน้ำตาลและกรดอะมิโน ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดงที่ไขกระดูก
วิตามินบี 12 (ไซยาโนโคบาลามิน)
เป็นโคเอนไซม์ที่จำเป็นในการเผาผลาญพลังงาน ช่วยในการสังเคราะห์ดีเอ็นเอและอาร์เอ็นเอ มีผลต่อการดูดซึมและการใช้กรดโฟลิกในร่างกาย
ทำไมต้องเสริมวิตามินบี?
เพราะร่างกายเรามีการสูญเสียวิตามินได้อยู่ตลอดเวลา จากสาเหตุต่างๆ ดังนี้
- ความเครียดที่มากขึ้น ทำให้ร่างกายต้องใช้วิตามินมากขึ้น
- ร่างกายทำงานต่อเนื่องนานๆ หรือออกกำลังกายหนัก ซึ่งจำเป็นต้องใช้วิตามินมากขึ้น
- การพักผ่อนไม่เพียงพอ นอนหลับน้อย ทำให้สูญเสียวิตามินบีรวมได้ง่าย
- การดื่มเครื่องดื่มชา กาแฟ ทำให้สูญเสียวิตามินบีไปกับปัสสาวะมากขึ้น
- สารปนเปื้อนที่มากับอาหารนอกบ้าน ยาฆ่าแมลงในผักผลไม้ ทำให้ร่างกายต้องใช้วิตามินบีรวมสูงขึ้น
กินวิตามินบีมากเกินไป มีผลเสียหรือไม่?
วิตามินบีรวม 8 ชนิด เป็นวิตามินละลายนํ้า ไม่สะสมในร่างกาย บางส่วนจะมีการขับออกทางปัสสาวะ อย่างไรก็ตาม บางคนที่กินวิตามินบีรวมขนาดสูงเป็นเวลานานๆ ร่างกายจะปรับให้มีการขับวิตามินเร็วตาม เพื่อรักษาสมดุล จึงอาจเกิดอาการขาดวิตามินบี ในช่วงที่หยุดกินทันที
วิตามินบีรวม เหมาะกับใครบ้าง
- เหมาะกับผู้คนส่วนใหญ่ ที่ต้องการมั่นใจว่าร่างกาย ได้รับสารอาหารที่จำเป็นตลอดเวลาที่ทำงาน
- เหมาะกับผู้ที่กินอาหารได้ไม่หลากหลาย เช่น ผู้ที่กำลังควบคุมหรือลดน้ำหนัก หรือผู้ที่กินอาหารมังสวิรัติ เป็นต้น
- เหมาะกับผู้ที่สูญเสียวิตามินได้ง่าย เช่น ออกกำลังกายหนัก ดื่มเครื่องดื่มชา กาแฟ หรือ ต้องดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เมื่อออกสังคม
- เหมาะกับผู้สูงอายุ เพราะร่างกายจะดูดซึมสารอาหาร และวิตามิน เกลือแร่ต่างๆ ได้ช้าและน้อยลง
ถึงเวลาบอกลาความเหนื่อยล้าด้วยวิตามินบี
รู้หรือไม่ว่า ปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยที่สุดในสังคมปัจจุบัน คือ ‘อาการอ่อนเพลีย’ อุบัติการณ์โรคอ่อนเพลียเรื้อรัง พบได้สูงถึง 17.7% ในคนวัยทำงาน งานวิจัยพบว่า ความอ่อนเพลีย ทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลงได้ถึง 54% และหากเป็นต่อเนื่องจนเรื้อรัง อาจเป็นสัญญาณความเจ็บป่วยของร่างกายได้
อาการอ่อนเพลียทางร่างกายมีความแตกต่างกันในแต่ละคน บางคนอาจมีอาการอ่อนเพลียเพียงร่างกายเท่านั้น แต่บางคน อ่อนเพลียทั้งกาย จิตใจซึมเศร้า และกระทบกับคนรอบข้างได้ อาการอ่อนเพลียเรื้อรังมากกว่า 6 เดือน แพทย์จะเรียกว่า ‘โรคอ่อนเพลียเรื้อรัง’ และจัดเป็นอาการไม่สบายที่ต้องการการรักษา
สาเหตุของอาการอ่อนเพลีย
สาเหตุที่พบได้บ่อยๆ เช่น พักผ่อนไม่เพียงพอ ตรากตรำทำงานหนัก อากาศที่ร้อนจัด ความวิตกกังวล ความเครียด ขาดสารอาหาร หรืออาจเกิดจากโรค เช่น โรคติดเชื้อ หรือการเจ็บป่วยอื่นๆ ส่วนใหญ่จะมีลักษณะร่วมอย่างหนึ่ง คือ ร่างกายไม่สามารถผลิตพลังงานให้เพียงพอต่อเนื่องและทันกับความต้องการของเซลล์ต่างๆ ในร่างกาย
โดยทั่วไป ร่างกายของเราจะมีระบบดูดซึมสารอาหาร คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน เข้าสู่ร่างกาย เพื่อสำรองเป็นพลังงานไว้ใช้ให้เพียงพอ แต่สารอาหารเหล่านี้ ยังไม่สามารถนำไปใช้เป็นพลังงานในร่างกายได้ในทันที แต่จะต้องนำไปผ่านกระบวนการเปลี่ยนสารอาหารเป็นพลังงานก่อน โดยจำเป็นต้องมีทั้งสารอาหารที่เพียงพอและวิตามินบีรวม ทั้ง 8 ชนิด เพื่อให้กระบวนการมีประสิทธิภาพ และสามารถผลิตพลังงานไปให้ร่างกายใช้ได้ทัน
เทคโนโลยี Dual Action ในวิตามินบีรวม
หรือเทคโนโลยีการปลดปล่อย 2 ขั้น ที่บรรจุวิตามินบี 8 ชนิดที่จำเป็นไว้ใน 1 เม็ด
- ในชั่วโมงแรก ด้านสีเหลืองเข้ม จะปลดปล่อยวิตามินบี 2 และวิตามินบี 12 ในกระเพาะอาหาร
- หลังจากนั้น ด้านสีเหลืองอ่อน จะค่อยๆ ปลดปล่อยวิตามินบีอีก 6 ตัว (บี 1 บี 3 บี 5 บี 6 บี 7 และบี 9) เพื่อดูดซึมที่ลำไส้
- การปลดปล่อยแบบ 2 ขั้น ช่วยให้ร่างกายดูดซึม และรักษาระดับวิตามินบีรวมได้ดีขึ้น ทำให้ไม่จำเป็นต้องกินวิตามินขนาดสูงๆ
- จะอยู่ยาวนานถึง 8 ชั่วโมง ทำให้ร่างกายได้รับวิตามินบีรวมทั้ง 8 ชนิด ตลอดระยะเวลา 8 ชั่วโมง
- ไม่ต้องกินหลายครั้ง ไม่ระคายเคืองกระเพาะอาหาร